خاطرات چهارشنبه سوری اغلب ما با بوی ترقه، دود و سروصدا گره خورده است. اما اگر پای صحبت پدران و مادران مازندرانی بنشینید، آیین‌ها و رسوم‌هایی را خواهید شنید که بسیار شیرین و دل‌چسب‌اند. دفتر خاطرات چهارشنبه سوری پدران و مادران مازنی با رسوم دل‌نشینی گره خورده است که بسیاری از ما کمتر راجع به آن شنیده‌ایم. از پختن آش چهارشنبه آخر سال گرفته تا رسم بخت‌گشایی همگی قدمت بالای در بین مردم این خطه دارد. اکنون با ما باشید تا درباره آیین‌های متنوع و شادی‌آفرین چهارشنبه آخر سال در مازندران بیشتر صحبت کنیم.

• پختن آش
• آیین بخت گشایی
• افروختن آتش
• آیینکوزه شکنی
• قاشق زنی

.

پختن آش

از قدیم‌الایام مازندرانی‌های اصیل در چهارشنبه آخر سال مشغول پختن آشی معروف به نام «آش‌ترش» می‌شدند. پس از اتمام پخت این آش در ظروفی ریخته شده و بین همسایه‌ها، دوستان و فامیل پخش می‌شد. یکی از رسوم جالب مردم مازندران این است که ظرف آش را نشسته به صاحبش تحویل دهند! این رسم نشان‌دهنده صمیمیت رابطه این دو خانواده است.

البته غیر از آش‌ترش «آش چهل گیاه» و «آش گزنه» نیز در شب چهارشنبه سوری طبخ می‌شود. مازندرانی‌ها معتقدند رب انار به‌کاررفته در آش ترش اندوه و غم را از دل‌ها می‌برد.

.

آیین بخت‌گشایی

یکی از رسوم جالب مردم مازندران ویژه چهارشنبه سوری رفتن به بازار و آیین بخت‌گشایی است. در چنین شبی دختران دم بخت به بازار می‌رود. آنها با نیت بخت‌گشایی لباس و پارچه چادری ازدواجشان را خریداری می‌کنند. مردم مازندران بر این باورند که خرید کالاهای تازه و نه در این روز شگون دارد!

.

افروختن آتش

از گذشته‌های دور مردم مازندران در چهارشنبه آخر سال به جشن و پای‌کوبی می‌پرداختند. آن‌ها در این شب ۵، ۷ یا ۹ کپه آتش روشن کرده و برای دور شدن بدی‌ها و بلاها از روی آن می‌پریدند. «کمبه، پار دستوری کمبه، مه زردی بوره ته کش، ته سرخی مه کش» شعریست که مازندرانی‌ها هنگام پریدن از روی آتش می‌خوانند.

.

آیین کوزه شکنی

در این شب برخی از مردم مازندران کوزه‌های سفالی قدیمی را از بالای پشت‌بام به پایین می‌اندازند تا بشکند. برخی از آنها سکه‌ای درون کوزه می‌گذارند تا کودکان پس از شکستن کوزه سراغ آنها رفته و خوشحال شوند.

.

قاشق زنی

قاشق زنی نه‌تنها در مازندران بلکه در برخی شهرهای دیگر ایران نیز رایج است. در این رسم دختران و پسران چهره‌های خود را پوشانده و چادر می‌پوشند. همسایه‌ها با شنیدن صدای قاشقی که به کاسه‌ها می‌خورد از خانه بیرون آمده و کاسه را با آجیل و شیرینی پر می‌کنند.

.

منبع: یوتراوز | https://utravs.com