ذوق و قریحه مازندرانی‌ها در طول زمان منجر به خلق آثار زیبای کنده‌کاری روی چوب، منبت و برجسته کاری شد؛ آثاری که معمولا از چوب درخت‌هایی با سطح صاف و مناسب چون گردو، فوفل، راش انار سرخ، انار زرد و افرا ساخته می‌شدند؛ البته برای کارهای ظریف‌تر از چوب گلابی استفاده می‌کردند.

آثار منبت به شیوه قاب و گره از قرن پنجم تا هفتم هجری قمری، طرح‌های خلاقانه قرن هشتم و نمونه‌های فراوانی از رسم و عناصر هندسی و اشکال نباتی و گل و بته روی منبرهای چوبی، صندوق مزارها، در و پنجره و رحل قرآن نشان از تاریخچه طولانی منبت کاری در استان مازندارن دارند. منبت کاری از اوایل قرن نهم هجری رونق ویژه‌ای یافت و صنعتگران این رشته موفق شدند با به‌کارگیری انواع خطوط، آثار ارزشمندی از جمله درها و پنجره‌های چوبی را خلق کنند؛ آثاری که هم‌اکنون زینت بخش مرقد امامزادگان و بزرگان دینی است.

اورسی یکی از صنایع چوبی جالب توجه ایرانی است. این پنجره زیبا و خوش نقش و نگار چوبی که نشانه نور و روشنایی است، با استفاده از هنر گره‌سازی و نقوش هندسی سه گوشه و چهار گوشه، ستاره‌های چهار پر و هشت پر و در نهایت شیشه‌های رنگین ساخته و از آن برای تزئین پیشانی و رواق بناها استفاده می‌شود. گره‌سازی به کلاف کردن نوارهای باریک چوب به روش فاق و زبانه یا بریدن آلت‌های چوبی با نقش‌های هندسی گفته می‌شود. شهرستان‌های بابل، ساری، آمل، قائمشهر و چالوس از مراکز مهم ساخت درب و پنجره‌های گره چینی هستند.

مشبک از ترکیب برجسته کاری با منبت به وجود می‌آید. منبت کاران در گذشته با ساخت قالب‌های مشترک در و پنجره به هنر مشبک کاری مشغول بودند. آن‌ها فضای خالی بین گره‌ها (قامه) را با شیشه رنگی پر می‌کردند تا آثار زیبایی از چوب خلق شود.

.

منبع: کجارو | https://www.kojaro.com